AIMUN MAK TSHE UI ISHINAKUAK

TSHE ISHINAKUAK NATUENITASHU-MASHINAIKANUIAN
UET TSHITSHIPANIT E PIMIPANIT 15 AOÛT 2017

1. TIAPUETAKANIT, APU ANU NATUENITAKANIT TSHETSHI AITINANUT

Mekuat anutshish eshi-pimutenanut mak nenua eshi-katshitaitshemakaki, ne aimun « Kaitauatshet ashininu » umenua uineu nenua ka atauatsheniti tshekuannu, ne ka tutak atusseunnu kie ma ka ataunish meshinatenit utishinikashun anite Natuenitashu-mashinaikanuianit mak ne aimun « Utshimau » ue uinakanu ka mamuit Minerai de Fer Quebec Inc. Miam ka ishi-uitakanit anite Natuenitashu-mashinaikanuianit tshe pimipanit. Natuenitashu-mashinaikanuian ka mishta-uitakanit ka utinakanit anite ut ue Kaitauatshet ashininu nemenu put ushkat tshe ishpannit, eukuannua umenua : a) Ne kaitauatshet ashininu patshitinamu, mashinatautishu kie ma itishaimueu mashinaikannu nenua Utshimaua, mashinaikanuiannu kie ma kutakanu mashinaikannu tshe ut nishtuapatakanit uetinakanit ne Natuenitashu-mashinaikanuian; b) ne Kaitauatshet ashininu tutamu miam eshi-natuenitakannit anite nenu Natuenitashu-mashinaikanuiannu; kie ma c) katshi kutunnuetshishikua (10) katshitinak Natuenitashu-mashinaikanuiannu ue Kaitauatshet ashininu eshku eka ka itishaimuat mashinaikannu nenu Utshimaua uatamatshemakannit eka ka utinakannit. Minerai de Fer Quebec ishinakuannu uin tshetshi eka utinak kie ma tshetshi itshenak nenu Natuenitashu-mashinaikanuiannu, apishish kie ma nutim, eshku eka ue tapuetak Kaitauatshet ashininu. Uetinak nenu Natuenitashu-mashinaikanuiannu, ne Kaitauatshet ashininu utinamu tshetshi ishpitenitak miam eshi-natuenitakannit ute mashinaikanit mak anite kutaka mashinaikana ka ashu-ashtakaniti miakupiteti anite ne Natuenitashu-mashinaikanuianit mak tshetshi atauatshet nenu ashininu (« ashini ») kie/kie ma tshetshi patshitinak atusseuakannu (« atusseuakan ») miam etashtet ute mashinaikanit mak eshpitenitakuaki etishinataikanit anite ne Natuenitashu-mashinaikanuianit. Tiapuetakanit ne Natuenitashu-mashinaikanuian nashakanu miam eshi-natuenitakanit ute mashinataikanit (iapit nenua ka ashu-ashtakaniti mashinaikanuiana anite ne Natuenitashu-mashinaikanuianit). Apu peiku eshi-pimutenanut ue kie ma ne kutak ka patshitinak, apishish e uitakanit, kie ma ait eshinakuannit nenu eshi-pimutenannut ute tekuannit mashinaikanit kie ma anite Natuenitashu-mashinaikanuianit kie ma eshi-tshinuemakaki, iapit e uitakanit, eka e nakaikanit tshekuan, nenua eshi-pimutenannut ka utamaikaniti anite ne Kaitauatshet ashininu mak kassinu eshi-pimutenanut umenua e takuaki miam eshpitenitakuak, mashinaikan uatakanit eshi-mashinaitshenanut, ka katshitinakanit ka ishi-natuenitashunanut, uatakanit tapue ka tshi ne natuenitakanit, uetinakanit, mashinaikan uatakanit tshe tshitishaikanit, kie ma kassinu eshinakuannit umashinaikan ue Kaitauatshet ashininu, eka e mamushteniti ashit nenua kutaka, patush muku ut tshi natuenitak mak minu-uitakanit e nishtutatunanut anite mashinaikanit, uetshenat ka mashinatau-tishuht uinuau ka uinakaniht tshetshi tapuetahk utshenat e nishuht.

2. TSHETISHAIKANIT, KUESHTIKUAK TSHETSHI UNITIT, TSHE UAUAPATAKANIT

Ne Kaitauatshet ashininu itishaimueu nenua Minerai de Fer Quebec ka ishi-natuenitaminiti ashininu kie/kie ma atusseuakannu ua apashtaniti anite meshinataikannit Natuenitashu-mashinaikanuinnu (ne « anite tshe itishaikanit ») nemenu utitshipannit tshetshi itishaik miam etashinataikannit tshetshi itishaik kie ma, eka takuak eshpish tshishtuakanit tshetshi itishaikanit, uipat tshetshi tshitishaik ue Kaitauatshet ashininu katshitinaki Natuenitashu-mashinaikanuiannu. Eukuan ne tshatapatakanit eshpish tshishtuakanit tshetshi tshitishaikanit ne Natuenitashu-mashinaikanuian ue eshi-natuenitak Kaitauatshet ashininu. Unititi tshekuan, ue tshika katshitauku Kaitauatshet ashininu, mauat ue Utshimau kie ne tshe ishpish eka katshitinakaniti nenua ka natuenitakaniti mak eshku eka utinak nenua etishaimuakanit. Kassinu ne ashini kie/kie ma atusseuakana katshitinakanua katshi uauapatakaniti mak tiapuetakanit anite ne Minerai de Fer Quebec. Ne ashini ka natuenitakanit eka minuati, pakupanit anite ishpish pimipatuanut kie ma eka ka utinak ue Utshimau miam issishueti apu ne itashtet anite Natuenitashu-mashinaikanuianit, uin etenitak ueUtshimau, kau tshika tshiuetishaimueu nenua Kaitauatsheniti ashininu kie ue uin tshe patshishtaukut kie tshe tshishikashut nenu ka itishaikannit mak apu tshika ut tshi mishkutunaminiti uenua Kaitauatsheniti ashininu eka e tapuetaminiti e mashinatautishuniti nenua Utshimaua.

3. ESHPITENITAKUAK, MASHINAIKANUIAN ESHPISH MASHINAITSHENANUT, TSHETSHI TSHISHIKASHUNANUT

Ne Kaitautshet ashininu patshitinamu nenu ashininu mak atusseuakannu miam etashinataikanit eshpitenitakuaki anite Natuenitashu-mashinaikanuianit. Patush ait itashtet anite Natuenitashu-mashinaikanuianit, ne Kaitauatshet ashininu tshika nashueu nenu Utshimaua nenu ashininu mak/kie ma atusseuakana tshe patshitinakaniti anite pitushue nishtunnuetshishikua (30) katshi patshitinakanit ne natuenitashun.

Minerai de Fer Quebec tshishikashu kassinu nenu eshpitenitakuannit eka ka mamashiueniti ue ka mashinaimuakanit Kaitauatshet ashininu anite neunnuetshishikua ashu patetat (45) katshi katshitinakanit ne mashinaikanuian eshpish mashinaitshenanut e katshitaitshemakak; muku ne mashinaikanuian eshpish mashinaitshenanut kiatshitaikaniti ne ashini ka natuenitakanit, ue katshitinaki Utshimau eshku eka tshitishaikanit, ne e tshitapatakanit neunnuetshishikua ashu patetat (45) ekute tshe ut nashatshenanut miam katshitinaki nenu ka natuenitak ue Utshimau. Ne tshashikashunanut mashinaikanuian eshpish mashinaitshenanut namaieu ne tshe ui ishi-utinakanit miam tapueun ka tshi ne ishi-atauenanut kie ma tshetshi itapashtakanit tshe nishtuapatakanit katshi ne ishi-atauenanut miam ne etashtet ne ashini kie/kie ma atusseuakana miam etashtakaniti anite Natuenitashu-mashinaikanuianit.

4. NETAKASSA, TSHASHIKASHUNANUT ETISHAIKANIT TSHEKUAN KIE NE TSHASHIKASHUNANUT AIT-ASSIT UETSHIPANIT KIE MA ETISHAIKANIT TSHEKUAN

Meshinataikanit ishpish utitshipanit anite Natuenitashu-mashinaikanuianit, apu ute ashushtakanit netakass anite ne e ashushtakanit eshpitenitakuak (« TVA » eshi-tshissinuatshitakanit), netakass ne ashini mak atusseuakana (« TPS »), netakass e atauatshenanut, atusseuakana kie ma ka mitshinanut tshekuan kie ma kutak tshishe-utshimaua-netakassa miam ne eshinakuaki ka tshishikashunanukau tshetshi utinamatishut auen ashininu kie/kie ma atusseuakana (mamu e apashtakanit, nenua « netakassa eka meshekut ka pimipanitakaniti »). Ishinakuannit ne Kaitauatshet ashininu ashit nenua e tshitapatakanniti ueuetashueuna tshetshi utinak nenua netakassa anite mekuat e tshishikashunannut mak tshetshi tshishikuat nenua tshishe-utshimaua nenua e atushkataminiti, ne Utshimau tshika mineu nenua Kaitauatshenit ashininu shunianu eshpitenitakuannit nenua netakassa anite mekuat e tshishikashunanut miam eshi-uitakanit anite ut 100% miam eshi-natuenitakanit anite ueuetashueuna pemipanitakanniti anite ne assi etananut anite mekuat uetinamatishunanut ashini, mishkut patush ne Kaitauatshet ashininu pitama tshika ui mineu nenua Utshimaua mashinaikanuiannu ishpish mashinaitshenannut netakassa e tshitapatakaniti anite mekuat e tshishikashunanut miam etashteti nenua ueuetashueuna pemipaniti. Minerai de Fer Quebec uin takuannu utitshit tshetshi mitshiminak netakassa anite mekuat e tutakanniti kanieuna miam ut tshi uitakannit tshetshi tshishikashunanut anite ne Kaitauatshet ashininu. Ishinakuanniti ne Kaitauatshet ashininu tshetshi tutak utatusseun miam nenu etashtenit Natuenitashun-mashinaikanuiannu kie ne Kaitauatshet ashininu ait-assit ( ne ua issishuenanut miam ne ushtikuanit-mashinaikanitshuap tekuak uetshipanit ait-assit miam ait itashtenit anite mekuat etat anite Natuenitashu-mashinaikanuianit) kie ma ne maniteu-ataunish tipan etat eka epit anite nenu assinu mekuat etusset, eku, mishu ne Kaitauatshet ashininu eka ait mashinaikanuiannu patshitinak anite Utshimaua mashinaikanuian ka apatak (mashinaikanuian uatamatshemakak kiatshitinakanit ne ashini eshku eka tshishikashunanut) mak uatamatshemakak tshe ui tshishikashunanut netakassa, uemut tshe ui pimipanitakanit anite ne assi ne ka tutakanit atusseun, a) ne Utshimau uin takuannu tshetshi tshishikashut eshpitenitakuannit tshetshi ut minuenitamuiuet ne eshinakuak tshetshi tshishikashunanut miam etashtet anite ueuetashueunit ne e tshitapatakanit ne e tutakanit atusseun; kie b) ne Utshimau tshika tutamu utatusseun tshetshi minutat anite e tshitapatakanit ka atauatshenanut ashini mishue tshetshi patshitinak mashinaikanuiannu shash ka katshitinak nenu ashininu ka natuenitak, mashinaikanuiannu shash ka tshishikashunanut kie ma muku eshinakuak mashinaikanuian uatamatshemakak shash ka tshishikashunanut netakassa. Muku ait itashteti ne Natuenitamu-mashinaikanuian kie ma anite nenua kutaka mashinaikanuiana ka ut ashushtakanniti, ne eshpitenitakuak kassinu anite takuan ne eshpitenitakuak e tshitishaikanit ne ashini ka natuenitakanit anite eshinakuak tshetshi itishaikanit, iapit kie anu e uitakanit, kassinu eshpitenitakuak e tshitishaikanit mak eshpitenitakuak ne tshetishaikanit ashini ka natuenitakanit, auen utipenitamun, ne tshe ui tshishikashunanut, eshi-natuenitakanit  kie kutaka netakassa ka nishpatatumakaki e pututepanit kie ma e unuipanit ashini ka natuenitakanit (nenua «tipenitamuna tshe pitutepanitakanit kie ma unuipanitakanit ashini anite eshku-tipenitakanit assi »), kie ne Kaitauatshet ashininu uin takuannu utatusseun kassinu nenu eshpitenitakuannit kie tshe ishpish utitshipannit kie tshe ui tshishikashut. Ne Kaitauatshet tshipa ui minu-tshitapatamu tshetshi eka ishpish utitshipannit ne eshi-katshitaitshemakaki tipenitamuna eshi-tipenitakanit assi e pitutepanitakanit kie ma e unuipanitakanit ashini ka natuenitakanit.

5. UEMUT TSHE TUTAKANIT TSHEKUAN

Kaitauatshet uitamu, uemut tshe tutak tshekuannu kie neshtuapatak umenu anutshish tshe ishi-uauitakannit : a) uin takunamu nenu tshekuannu ka natuenitakannit kie ishinakuannu uin tshetshi ashu-patshitinak tiapuemakannit kie tshe eka kanuenitamatishut tshekuannu, matshunishinu, kie tshetshi eka natuenitak kie ma tshetshi ui tipenitak tan ua ishinakuannit tshekuannu; nenua ka natuenitakanniti tshekuana ishinakuana miam ka ishhi-minu-uitakaniti kie/kie ma miam ka ishi-natuenitakanit tshetshi ishinakuak ue ka patshitinak Kaitauatshet mak ka tapuetakanit anite ut Minerai de Fer Quebec kie ishi-patshitinakanua miam eshi-natuenitakanit anite nenua ueuetashueuna kie apu tshishikashunanut miam eka ka tshi apashtakanniti nenua ka ishi-natuenitakanniti, atusseuakana kie nenua ka tutakaniti tshekuana, ne uemut tshe ui tutakanit tshekuan minuau ishpish kutunnuepishimua ashu nishuaush (18) katshi ne pimipanit ishpish tshishtuakanit ne tipenitamun eshpanit anite ne Utshimaua miam etashtet anite eshkushtet 2 ute eshi-uauitakanit; c)  atusseuakana (miam ishinakuaki) ishinakuana miam eshi-minu-uitakaniti kie /kie ma miam eshi-natuenitak ne Kaitauatshet ma ue ka tapuetak Utshimau kie tutakanua miam eshi-natuenitakanit anite ueuetashueuna kie apu minekash ashuapatakanit, miam eshi-natuenitakanit e minuat tshekuan mishita-akua e tutakanit kie ne uemut tshe tutakanit tshekuan iapatak tshika ishkuapanu nuash ishpish kutunnuepishimua ashu nishuaush (18) katshi ne pimipanit tshishiku tshe atushkatakanniti nenua atusseuakana; d) tshekuana ka natuenitakanniti mak atusseuakana (miam ishinakuaki) tshe itapashtakanniti, tshe tutakanniti, tshe atauatshanukau, tshe aiuiashunanukau, tshe papashtinakanniti kie ma ait tshe ishi-atauatshenukau, apu nenua ishi-uitakanikau, miam ait tshetshi ishi-tutakanniti, tshetshi kueshtetshepanitakanniti kie ma tshetshi tshimutupanitakanniti nenua eshinikateti anite e atauenanut, nenua eshinikateti atusseuakana, auen uin nenu ka tutak, tapueu-mashinaikanuiannu, eka ka mishituepanitakanit aimun anite ka atauenanut kie kutak eshinakuak auen utipenitamun miam kutak auen kiatshitaukut; kie e) tshika ishpitenitamu kassinu ueuetashueuna ka pimipaniti kie eshi-pimutenanut utenat, peiku eshinakuak assi e uitakanit, uepishtikueiau-assi mak utaua-tshishe-utshimau. Apu takuak kutak uemut tshe ui tutakanit tshekuan anu kataku tshetshi itutemakak. Nenua uemut tshe ui tutakaniti petshitinakaniti ute, eukuana nenua ua patshitinakaniti kie eukuana ka mishkutunakaniti nenua kutaka uemut tshe ui tutakaniti ka minu-uitakaniti kie ka minu-uitamatshekaki; apu auen minakanit ne mekuat tshe ui tutakanit ka nishituapatakanit muku eka ka utamaikanit anite ka minupanit e atauenanut kie ma tshipa minupaniku tipan auen ka atauet.

6. TSHE ITISHIMUNANUT

Ne Kaitauatshet eka ishpitenitak nenua uemut tshe ui tutakanniti meshinataikanniti anite eshkushtenit 5b) kie ma 5c) ute mashinaikanit, eshi-naushunaminiti nenua Utshimaua, mak uenua Kaitauatsheniti e tshishikashuniti (ashit kassinu e uitakannit tshashikashunannut e autakaniti mak kupanieshat e uinakaniht) tshika ui mishkutunamu kie ma tshika ui ueueshtau (ashit ne e uitakanit tshetshi tshikamutat) nenu tshekuannu ka natuenitakannit kie ma kau tshetshi natshi-ueueshtat tshetshi ut minuenitaminiti nenua Minerai de Fer Québec. Muku miam etashtet anite eshkushtet 9 mak anite eshkushtet 10 miam natuenitakanit tshetshi auen tshishikuakanit ne e tshitapatakanit kutak auen tshe ui tshishikashut uataki nenua tshekuana kie ma atusseuakana natu ka itashkakut uiat kie ma umatshunishimit kie ma ka matshi-tutuakanit anite utipenitamunit, nenua auennua uemut tshe ui tutaminiti tshekuannu miam etashtet eshkushtet 6, eukuannua nenu muku ekanuenitak tshetshi uemut tutak tshekuannu ue Utshimau miam eka ishpitenitakannit nenua uemut tshe ui tutakanniti tekuanniti ute ue ka patshitinak Kaitauatshet.

7. ESHPITENITAKANNITI UEUETASHUEUNA, KIE KUTAKA TSHEKUANA

Petshitinak tshekuana kie atusseuakana (miam ishinakuaki), ue Kaitauatshet umenua tshika tutamu : a) tshika ishpitenitamu kie uemut tshika tshissenimeu ukupaniema, ataunisha, ka pimipanitaniti atusseunnu kie ma nenua pitukataniti («kupanieshat eshi-taht») eshpitenitaminiti, kassinu ueuetashueuna kie ka ishi-pimutenannut pemipannit, kie b) Kaitauatshet ukupaniema pitutshetaui anite atusseu-katshitapatakannit-mashinaikanuianit kie ma anite Utshimaua ka atushkannut, tshika ui tshissenimeu nenua kupaniesha i) eshpitenitaminiti nenua ueuetashueuna mak eshi-natuenitakannit tshetshi nashakannit meshinataikannit anite Minerai de Fer Quebec ne e tshitapatakanit minuinniun, akua ka aitinanut mak uashka assi, ueuetashueuna ue ka minakanit Kaitauatshet mak ii) tshetshi tshissenitahk pitutshetaui anite Utshimaua ukaitusseu-katshitapatakannit-mashinaikanuianit kie ma anite ka atushkannut, uinuau tshika pitshishtautishuat.

8. EKA UETINAKANIT KIE MA EKA TSHASHIKASHUNANUT

Kiatshitinakanit ne mashinaikanuian ishpish mashinaitshenanut etishaimakut uenua Utshimaua miam etashtenit umenu eshkushtenit 3 ute mashinaiakanit, ne Kaitauatshet apu utinak kassinu nenua tipenitamuna tshipa ishi-katshitinaminua nenua  kamanutsheshiniti  kie ma nenua ka patshitinakanniti atusseuakana kie ma kutakanu tshekuannu e minu-uitakanit tshipa ishi-katshitinaminua, ka ashu-aiuiashunanut kie ma netuenitakanit tshekuan eshinakuak miam eka e uitshiuet anite Utshimaua kie ma eshi-kanuenitashut kie, uin tshetshi tshishikashut, uipat tshipa ui pikushinataikannu nenua tekuanniti tshetshi tshishikashut kie ma tshetshi nitautshiti natshe nenua tshekuana kie ma atusseuakana ka petakanniti nuash neme ishpish tshishtuakanit minuat pitutepanit mashinaitsheu-mashinaikanuian ne kiatshitaitshemakak. Kassinu tshekuannu tshe ui tshishikuakanit ne Kaitauatshet etashtet ute, eukuannu tshe ishi-uapatiniuet anite nenua Utshimaua, miam natuenitakannit, tshetshi ishpitenitakanit ne eshi-takuak.

9. TSHETSHI EKA TAKUAK MITSHETUAU TSHETSHI PIKUPANIT TSHEKUAN

Apu peiku e nishuht tshika ut pitshitaukut nenu etashtenit Natuenitashu-mashinaikanuiannu nenua e uitakanniti atusseuakana ka pikupanniti, eka usht e tutakanit kie ma mitshetuau ka ishinakuak kie ma ka pikupanit tshekuan, tshe ut anuenimakanit auen, tshissinuatshitakana kie ma tekuak tshekuan niashipanitakanit kie ma tshetshi unitat auen ka kanieupannit kie ma eshi-pitutepannit shunianu, e nutepanit tshetshi kanieunanut, uenitit ka mishta-mitshetinanut kie ma uenitit ka ashtakanit shuniau (mamu, «mitshetuau ka pikupanit tshekuan»), eka e uitakanit ute ka pikupanitakanniti tshekuana, ka tshimutinanut kie ma usht ka ui pikunakanit at apishish e uitakanit kie mitshetuau ka pikunakanit ue ka tutak Kaitauatshet ka ut kanuenitak tshetshi ut uemut tutakannit tshekuannu ne e tshitapatakanit ka tshishikashunanut tshetshi uemut tutakannit tshekuannu auen miam natu ishpannit umatshunishima miam ne etashtet eshkushtet 11 ute mashinaikanit.

10. TSHASHIKASHUNANUT AUEN KA UNITAT TSHEKUANNU

E tshitapatakanit eshkushtet 9 ute mashinaikanit, ne Kaitauatshet tapuetamu tshetshi tshishikashut tshekuannu ka unitinnit mak tshetshi eka nashuat Minerai de Fer Quebec, anite uet tipenimakanit mak anite ka mamuiht utshimauat, katakuaitsheht, kaueuetashuapatahk, kupaniesha mak ataunnuat ne e tshitapatakanit kau ka natuenitakanit auen tshetshi katshitinak tshekuannu, ka unitit tshekuan, ka unitit shuniau kie ma muku eshinakuak eshi-unitit tshekuan (iapit ute uitakanu, eka e nakashinnanut, kaimiht ukanieunnuau eka e mishta-ashtakannit) ka ishpanit eka e minu-tshitapatak ue Kaitauatshet miam eshi-natuenitakanit anite ne Natuenitashu-mashinaikanuianit. Ne Kaitauatshet apu ushkuishtuakanit tshetshi kueshte tshishikashut tshekuannu miam etashtet eshkushtet 10 ute mashinaikanit miam ishinakuaki kau netuenitakanit tshetshi tshishikashunanut kie ma ne eshpanit anite ut utshipaniti ka tshishikashunanut tshekuan; muku, ne eshpanit, uemut tshe pitshishtaukut ne Kaitauatshet kie eiapishish tshe katshitaukut, tshe natshishkatumakak kie ma tshe nashakut ueuetashueunnu pemipannit.

11. KA TSHISHIKASHUNANUT TSHE UT TSHISHPEUATAKANIT AUEN

Eka e tipaikanit eshinakuannit utatusseun ue Kaitauatshet miam etashtet ute mashinaikanit, mashinataimu kie pimipanitau, uin e tshishikashut umenua e uitakannit : a) ka tshishikashunanut tshe ut tshishpeuatakanit auen katshitaitshemakan ka atauenanut utenat kassinu kiatshitaikanit uiat auen kie matshunisha nenua e tshitapatakanniti atusseuakana/tshekuana kie tshe ishpish uitshiakanit auen 2 000 000 $ peiku tshekuan e tshitapatakanit kie ma kassinu mamu; b) ka tshishikashunanut tshe ut tshishpeuatakanit auen ueshikushiniti utatusseunit miam eshi-uitakanit anite ueuetashuuenit tatipan assi e uitakanit kiatshitaitshemakaki nenua tshekuana/atusseuakana; c) ishinakuanniti ne Kaitauatshet tshetshi apashtat kie ma patshitinak utapannu tshetshi ut patshitinakanniti tshekuana kie/kie ma atusseuakana, ka tshishikashunanut tshe ut tshishpeuatakanit auen, utapan e tshipatakanit, kassinu e tshitapatakanit uiat auen kie ma matshunisha, ne ka ut apashtakanit utapan tshipa ishpish uitshiakanu auen 1 000 000 $ peiku tshekuan e tshitapatakanit kie ma kassinu mamu kie d) ishinakuanniti ne Kaitauatshet tshetshi uitamatshet kie ma tshetshi ishi-uitshiaushit tshetshi patshitinak eshi-pikutat utatusseun, ka tshishikashunanut tshe ut tshishpeuatakanit auen katshitaitshemakan ka atauenanut utenat, ne e uapatakanit tshe ishphish uitshiakanit auen 2 000 000 $ peiku tshekuan e tshitapatakanit kie ma kassinu. Ne Kaitauatshet ui minupanitau tatipan e tshitapatakannit ne ka natuenitakanit ka tshishikashunanut tshe ut tshishpeuatikut auen miam natu ishpanit, ashit ne e uitakanit, muku patush ushikuitishut auen utatusseunit kie ne ka tshishikashunanut tshe ut tshishpeuatikut auen kiatshitaimakak ka atauenanut utenat anite auen ka mishta-itenitakunnit utatusseun, i) ui minupanitakanu anite Utshimaua mak nenua kaueuetashuapataminiti, katakuaitsheniti, kupaniesha, ataunnua mak nenua ka itishuakanniti, tshetshi kie uinuau ut tshishpeuatikuht nenu ka tshishikashunannut; ii) ui minupanitakanu tshetshi ashushtakanit auen ka takuannit anite utatusseun, tshetshi uitakanit etat ne tsheshpeuatakanit tipan eshi-nishtuapamakanit, tshetshi ishi-uaptakanit tipan eshinakuak nenu auen ka tshishpeuatikut kassinu anite ka ashtakanit auen tshetshi katshitaukut kie eka nasht ka tshipuakanit auen miam « ka tshishpeuatakanit mak kutaka ka tshishpeuatakanniti »; kie iii) ui minupanitakanu tshetshi tshitapatakanit ne petshitinakanit kassinu tipenitamun ka ashu-patshitinakanit ka minu-uitakanit mak patukatakanit e pitshishtuakanit ue Utshimau. Ne Kaitauatshet mineu nenua Utshimaua kie ma kutaka auennua ka uinakanniti, miam ka ishi-natuenitakannit, mashinaikanuiannu neshtuapatakannit tsheshpeuatikut nenu ka tshishikashunannut mak ua minupanitakanit uatamatshemakak ne ka tshishikashunanut tshetshi tshishpeuatikut auen mak ne ka minupanitakanit anite ne Natuenitashu-mashinaikanuianit.

12. AIMUN EKA KA MISHITUEPANITAKANIT

Pemipanitakanit ne Natuenitashu-mashinaikanuian, Kaitauatshet kie/ kie ma ne Utshimau tshipa tshi katshitinamuat passe aimuna, e uitakanit kie ma e mashinaitshenanut (tan ua ishi-uitakanit) eka ka tshi mishituepanitakanit (kie ma tshetshi ishi-utinakanit aimun eka ka tshi mishituepanitakanit) kutak auen e tshitapamakanit miam utshimau, atusseuna kie ma e tutakanit tshekuan tshetshi ut unuipanit aimun kie (kie ma nenua utshimaua anite ka mamuiniti (« aimuna eka ka tshi mishituepanitakaniti »). Tapuetamuat anitshenat nenu kiatshitaukuht, muku natuenitakaniti anite ut kaueueshtakanit, kie ma kassinu aishi-natuenitakaniti anite peikutau uetshipanit, tshetshi eka mishituepanitakanit aimun, nenua kutaka ka tshi tshitapataminiti nenu aimunnu tan ua ishi-unuipannit kie ma tshetshi itapashtakanit tshetshi ueuetashtakanit ne Natuenitashu-mashinaikanuian. Kassinu auen itenitamu tshetshi minu-aitit tshetshi ut eka mishituepanitaniti aimunnu ukupaniema, uesh tshe ut pikunak ka ishi-pimutenannut ute mashinaikanit. Ne ka itishaimuakanit mashinaikannu minakanit tshetshi mishituepanitat aimunnu nenua netuenitamakut tshetshi nenu tutak usham ka natuenitakannit anite ut muku eshinakuannit kaueueshtakannit, shaputue tshika ui uitamueu nenua ka mishituepanitaniti aimunnu e mashinaimuat tshetshi ut natuenitak mashinaikannu tshe tshishpeuatikut. Kassinu auen tshissenitamu pataiki umenu etashtenit tshipa tshitimaikunua nenua utshimaua kie tshe tshishikashupanitat miam etashtet ute mashinaikanit, tshe minat nenua kutaka tshetshi nakaukut ashit kassinu nenu kutakanu tshekuannu tshipa tshi patshitauku.

13. TIPENITAMUN KATAKU NIKAN KA UAPATAKANIT

E tutaki Natuenitashu-mashinaikanuiannu, ne Kaitauatshet manati nenua Utshimaua tshashtapannit atusseunnu, ka tutakanit atusseun e minuat, mashinaikana e minuati, unashinataitsheuna, ka minu-uitakaniti tshekuana, nutim mashinaikana e uitakaniti, ka tutakaniti mashinaikana ka aitinanut, mashinaikana eshi-natuenitakanit tshekuan tshetshi tutakanit kie ma kutaka eshi-mashinaitshenanut, uauitamatsheu-mashinaikana kie ma mashinaikana ka ashtakaniti tshetshi ut uitshiuet ashit ne ka aiakanit tshekuan (« ne tshekuan ka aiakanit tshetishaikanit »), nenua ue tshe tipenitak uanakanit anite Natuenitashu-mashinaikanuianit. Eka auen uinakaniti anite, ne Utshimau uin tshika uinakanu « uin ka tutak » mak « ka tipenitak » kassinu nenua tshekuana ka itishaikaniti miam etashtet anite ueuetashueuna ne e tshitapatakanit auen uin ka tutak mekuat pemipanit, kie ne Kaitauatshet utinamu tshetshi patshitinak kie patshitinamu umenua anite nenua Utshimaua kassinu tipenitamuna ka tipenitakanit kataku nikan ka uapatakaniti nenua e uitakaniti tshekuana tshe tshitishaikaniti mak umenua eshi-katshitaikaniti.

14. KA PIKUNAKANIT TAPUETATISHUN

Minerai de Fer Quebec kie ma ne Kaitauatshet tshipa tshi pikunamu nenu Natuenitashu-mashinaikanuiannu e mashinaimuat nenua kutaka miam nutepaniti tshekuana mak eka ut tshi ueuetashtat anite nistunnuetshishikua (30) e tshitapatakanit anite ut ne ka itishaikanit mashinaikan ne e uitakanit eshpanit. Ne pakunakanit mashinaikanuian apu katshitaitshemakak ne ka natuenitakanit ka pikupanit-eshpitenitakuak kie ma ne kutak utipenitamun eshinakuannit.

15. Ueuetashueun tshe ui nashakanit mak anite uet tipenitakanit ne assi

Natuenitashun-mashinaikanuian anite ut ueuetashuapateu uepishtikueiau-ueuetashueuna kie meshinataikanit anite Natuenitashu-mashinaikanuianit anite miam etat ne Utshimau, eka e uitakanit ne tshipa ishi-pimutenanu tshe ishi-naushunakanit kie ma tshe ishi-matshipaniuet. Anitshenat papeiku e nishuht uemut tshika ui nashamuat ashit nenu eka tshekuannu natuenitamuakaniht tshetshi tutahk nenua eshi-ueueshtaniti utauau mak uepishtikueiau-kaueueshtakannit anite ne assi etananut kie meshinataikanit anite Natuenitashu-mashinaikanuianit ue Utshimau anite miam etat, iapit nenu e uitakannit kaueueshtakannit ka natuenitakanit kau tshetshi pimipannanut tshetshi ut minu-tshissenitakanit miam eshpanit ne e tshitapatakanit Natuenitashu-mashinaikanuian.

16. MESHTA-ISHPANIT

Namaieu Minerai de Fer Quebec kie namaieu Kaitauatshet tshetshi takuannit utatusseunnuau, uinuau tshetshi atamitshikatatuht miam uenitit kie ma pakupanit ne tshekuan ka natuenitakanit, kie ma miam uieshamipannanut tshetshi katshitinakanit ne tshekuan ka natuenitakanit kie ma ka tshitishaikanit miam ka ishi-ueueshitunanut miam etashtet anite Natuenitashu-mashinaikanuianit miam ut tshi mishta-ishpanit tshekuan, miam kanatupannanut, ka mamuiht eka ka minuenitahk, ka nukuitishuht eka ka minuenitahk, ka tshishuapinanut, ka mashikuakaniht ka tipenitahk, ka tutakanit tshekuan e kushtikuak, tipan assi ka mamuit, tshishe-utshimau-anuenimaushuna, ka nakaikanit atusseun, ka nakaikanit tshetshi tshekuan shaputuepanit, ka natshinanut kie ma aimun ka utshipanit eka ka tshi nakaikanit kie eka tshekuannu tshi tutakk nenu eshpannit kie ma ka tutakut tshetshi eka tutak utatusseun miam etashtenit ute mashinaikanit. Anitshenat e nishuht uanakaniht tshika utshepiuat tshetshi ueuetashtaht nenua eshi-natuenitakannit tshetshi tutakannit kie tshe ui tshishtapanitaht nemenu ishpish natuenitakannit mak tshetshi kau shaputuepanitaht utatusseunnuau tuiet tshi punipanit ne ka nakapanit atusseun. Mishta-ishpanit, (peiku ne e uinakanit tshika itishaimueu nenua kutaka, anite neunnuetipaikana ashu nishuaush(48) katshi ne ishpanit ne tshekuan, mashinaikannu nenua kutaka e minu-uitamuat nenu eshpannit mak tshetshi nenu peiku kie ma mitshet tshekuannu eshpannit. Tshika ui itishaikanu mashinaikan uatakanit ne eshpanit tshetshi uipat ueuetashtakanit ne meshta-ishpanit. Nashpit apu ishinakuannit, ne Kaitauatshet tshetshi ishpapanitat nenu eshi-atauatshet tshekuannu miam meshta-ishpannit. Anite ne mekuat meshta-ishpanit, anitshenat e nishuht uinuau tshika ui tshishikashuat nenu ishpish minekash eka patutepannit nenu tshekuannu ka natuenitahk. Ne meshta-ishpanit apu atshitakanit anite ianimaunanut shuniat, eka e kanieupanit, uenitit ka atauenanut kie ma kutak tshekuan miam ne etenitakuak kiatshitaukuht utshenat e nishuht kie/kie ma anite eshi-taht mamu kie/kie ma pitu-kaituaueht. Peiku anitshenat e nishuht anite mekuat meshta-ishpannit, eka ka tshi kau utinak utatusseun anite tshi nishtunnuetshishikua (30), ne eka kiatshitaukut nenu, tshika tshi pikunamu nenu mekuat pemipannit Natuenitashu-mashinaikanuiannu tshetshi uitamuat eshi-utinak aimunnu pakunak nenu Natuenitashu-mashinaikannu, ne pakunakanit anite ut tshitshipanu eshpish tshishtuakanit ne petshitinakanit mashinaikan kie ma anite natshe itishaikanit.

17. KAKUASHKUAITSHENANUT

Tshitaimuakanu Kaitauatshet, eka ka mashinaitsheniti Minerai de Fer Quebec miam tshetshi tapuetaminiti, tshetshi umenu tutak : tshetshi uitak, tshetshi pimipanitat kie ma tshetshi mishituepanitauat Utshimaua ua ataueniti, kie ma tshetshi natuenitak anu tshetshi minutakannit atusseunnu anite nenua Kaitauatsheniti; tshetshi mishituepanitat aimunnu ne e uitakanit Natuenitashu-mashinaikanuian (iapit tshetshi uitak anite etat); tshetshi apashtauat Utshimaua utishinikashunnua kie ma utshissinuatshitakannua kie ma nenua peiku ka mamuiniti tshetshi muku eshinakuannit ishi-unuipanitat aimunnu

18. MISHUE TSHEKUAN E UAUITAKANIT

Ne Kaitauatshet apu tshika ut ui patshitinak, mishituepanitat kie ma tshetshi patshitinak pitu tshetshi atushkatenit nenu Natuenitashu-mashinaikanuiannu kie ma tshetshi utinamuat utipenitamunnu, ashit ne uitakanu tshetshi ui tutamuat utatusseunnua kie ma tshekuannu eshpitenitakuannit miam tshetshi katshitaitshemakak ute etashtet mashinaikanit, eka e mashinaitshet tiapuetak ue Utshimau. Natuenitashu-mashinaikanuian, iapit e uitakanit ute eshi-pimutenanut mak ka ashushtakaniti mashinaikana meshinataikanit anite Natuenitashu-mashinaikanuianit, eukuan tapuetatishun mashinaikanuian ne anutshish etashtet mashinaikan kiatshitaitshemakak mak eukuan anutshish e apashtakanit mat at nenua nishtutatuna kie ma nenua shash ute ka uitakaniti kie ma nashpitatumakaki, apu uitakaniti uin nenua ute mashinaikanit shash tekuaki. Miam eka minupaniti, ume anutshish eshi-pimutenanut eukuana nishtam tshe tshitapatakaniti mak at kassinu nenua kutaka shash tekuaki anite ait mak at anite Natuenitashu-mashinaikanuianit (iapit ute uitakanua nenua ka ashushteti anite Natuenitashu-mashinaikanuianit). Tshe eka mishkutunakanit nenu shash eshi-pimuteht utshenat e nishuht, patush ut tshi tutakanit mashinaikan mak e mashinatautishuht utshenat Utshimau mak Kaitauatshet. Eka utinak ne peiku kie ma ne kutak tshetshi ueuetashtet nenu ka pataikannit kie ma ne peiku kie ma ne kutak eka ui tutak nenu atusseunnu miam eshi-pimutenannut ute etashtenit mashinaikanit, tan ua ishpish utitshipannit, apu tshika ut ui pikunak kie ma pataik nenua e nishuniti utipenitamunnua netuenitaminiti tshetshi ishpitenitakannit ne eshi-pimutenanut ute etashtet mashinaikanit kie tshetshi eka tshitaimat ne tshipa ui ishinakuan.